Straż nad Wisłą
736
tytuł:
Straż nad Wisłą
gatunek:
pieśń patriotyczna
muzyka:
słowa:
info:
1872 r. - data powstania wiersza.
Trójsieczny gnębi miecz,
Wróg zaległ wszystek brzeg,
Ву fale cofnąć wstecz.
Zieloną brzegów skroń
Morderczy kala ptak,
Ву zatruć czysta woń,
Rozpuszcza sępy w szlak.
Ludu polskiego dzban
Wytrącę z Wisły fal!
Wykrzyknął sępów pan,
Mord niosąc w szerz i w dal.
Miecz w łonie ludu tkwi:
Boże! czy zgnieść nasz dasz?
Nie! oto z rzeki krwi
Wstaje nad Wisłą straż!
I strachem zadrżał wróg:
Podwaja mnogość strzał;
Lecz próżny chytry szał,
Во strażą Wisły — Bóg.
Z ranną wiślaną mgłą
Wzlata nad brzegiem jej
Cień drogiej matki tej,
Do której serca tchną.
I błogosławi lud:
Ludu: со czucia znasz,
Zbierz u ojczystych wód,
Nad Wisłą postaw straż.
Za matki cieniem w ślad
Rycerze wstają z mgły:
Synu, nie odstąp ty
Wód, со krwią zbarwił dziad!
Za nami laury mkną:
Splotła je dziejów dłoń,
Synu, skrop laury łzą
I brzegów Wisły broń!
Na głos ten stawa lud:
— Boże! Ty lud ten znasz.
Ojczystych bronić wód,
Nad Wisłą pełnić straż.
Nie wstrzyma wód jej wróg,
Во lud to twarda stal;
А lud ten, dzieje, Bóg,
То straż wiślanych fal!
О, wy, co sępi szpon
Topicie w Polski twarz,
Zadrżyjcie — ze wszech stron
Nad Wisłą czuwa straż.
Ojczyzny polskiej łódź
Prowadź nam Boże nasz,
Ku niej nam serce zwróć,
A wzmocnim Wisły straż.
Już strachem zadrżał wróg,
Silniej lud gnębi nasz;
Lecz przetrwa Wisły straż,
Во nad nią czuwa Bóg!
13.11.2018
słowa kluczowe:
Tekst stąd: http://a-pesni.org/polsk/straznadwisla.htm nuty też tutaj: http://a-pesni.org/polsk/straz.htm
Nie chcę być adwokatem diabła, ale Bełza TEŻ napisał tekst do melodii Jareckiego inny niż ten wyżej, a mianowicie:
O święty kraju nasz
nie damy cię na łup
Nad Wisłą czuwa straż
zwycięstwo albo grób
Wrogu wszak męki, łzy
i polskie boje znasz
Choć tak potężnyś ty
nad Wisłą czuwa straż
O Boże z tronu gwiazd
dzień wolny dać nam każ
W obronie naszych gniazd
Nad Wisłą czuwa straż
Nie jest to jak widać arcydzieło, ale na niektórych teranach Polski (zwłaszcza tych nad Wisłą, gdzie miała być trzymana straż U ) wersja Bełzy była znacznie popularniejsza niż wersja Szczutowskiego
I do kompletu "Straż nad Wartą" Bełzy na tę samą melodię:
Gdzie Mieczysława gród,
Przed wrogiem twarzą w twarz
Niech stanie polski lud
I dzielną stawi straż!
Najezdnych młodych rzesz,
Już słychać wściekły wark...
O! spiesz się ludu spiesz,
Hydrze tej zetrzeć kark!
Jak morzu łańcuch skał,
Odporną staw im straż!
A gdzie ich sztandar wiał,
Niech znak powionie nasz!
Polskiego słowa ton,
Przez ich tłumiony stal —
Niech zabrzmi jako dzwon,
I wolny płynie w dal!
Biały, do białych gwiazd,
Skąd wzbił się orzeł nasz!
W obronie orlich gniazd,
O! ludu trzymaj straż!
Ciekawostka: Inspiracją dla powstania tekstu Szczutowskiego była pieśń Wilhelma Karla (Wacht am Rhein) i początkowo śpiewano ją nawet na tę melodię, ale szybko uznano, że pieśń patriotyczna nie może mieć szwabskiego akcentu.
W kazdym razie kolejniośc byla taka:
Wacht am Rhein - tekst Szczutowskiego - melodia Jareckiego - tekst Belzy. A wszystko w przeciągu niespełna pół roku.